بلاگ کتابک

کتاب «هیچ وقت، هرگز» داستان دختربچه است که دائم با خود می‌گوید چرا برایش اتفاق هیجان‌انگیزی نمی‌افتد در حالی که در اطرافش چیزهای هیجان‌انگیزی وجود دارد.

این کتاب، یک کتاب تصویری بسیار زیبا و پر محتوا است. تصاویر کتاب فراتر از جمله‌ها بوده و حاکی از اتفاق‌هایی است که در تضاد با جمله شخصیت داستان است که می‌گوید چرا برایش اتفاق‌های هیجان‌انگیزی نمی‌افتد.

در هر صفحه به شکل خلاقانه و شگفت‌انگیزی حیوان‌هایی از دل گندم‌زار پدیدار می‌شوند که مخاطب را کنجکاو کرده و به قدرت تفکر و تخیل کودک کمک می‌کند. دختربچه داستان با چشمان بسته از کنار همه این حیوان‌ها می‌گذرد و از بی‌توجهی او همه حیوان‌ها با تعجب دختربچه را دنبال می‌کنند. هر چه قدر که شخصیت داستان بی توجه است اما مخاطب داستان، توجه و هیجان بیشتری نشان می‌دهد تا حدی که مخاطب را به زبان می‌آورد تا به دختربچه داستان بگوید چه اتفاق‌های هیجان‌انگیزی کوچک و بزرگی در اطرافش هست.

«جو امپسن» با خلق این داستان و تصویرهای جذابش، مخاطب را به چالش می‌کشاند چالشی که به مخاطبش نکته‌ها و مفاهیم ارزشمندی را منتقل می‌کند. این کتاب با جمله‌های کوتاه و زبانی ساده ولی تصویرگری خلاق و زیبا، ضرورت توجه به محیط اطراف، کشف و بیان احساسات و هیجانات و لذت بردن را برای کودکان مطرح می‌کند. خالق این کتاب دقت و توجه را دستمایه داستانش قرار داده و با همذات پنداری مخاطب را همراه می‌کند و به کندوکاو می‌کشاند، به کندوکاوی که منجر به بازبینی خود و شناخت بهتر از خود می‌شود.

کتاب «هیچ وقت، هرگز» جوایز و افتخارات نام برده زیر را کسب کرده است:

Gold Moonbeam Children's Book Award for Preschool Picture Books Voted Kirkus Best Bokks of ۲۰۱۳ Nominated for the Kate Greenaway Medal ۲۰۱۴ Nominated for Biennale of Illustration, Bratislava, ۲۰۱۵

کی همه چی را بلده؟

کتاب «داستان یک خرگوش بد زورگو» با تصویر دو خرگوش آغاز می‌شود، یکی با سبیل‌های ترسناک و پنجه‌های تیز، و دیگری مهربان و با یک هویج. خرگوش زورگو، هویج خرگوش خوب را می‌گیرد و به او چنگ می‌زند. خرگوش خوب با دلخوری در سوراخی قايم می‌شود. خرگوش زورگو روی صندلی هویج مي‌خورد که سروکلّه‌ی یک شکارچی پیدا می‌شود، و بنگ! او را با تیر می‌زند. خرگوش بد زورگو فرار می‌کند، اما دُمش روی صندلی جا می‌ماند.

بئاتربکس پاتر «داستان یک خرگوش بد زورگو» را برای خردسالان نوشته است. کتاب با همراهی تصاویر، عاقبت زورگویی را با آفرينش موقعيتی بامزّه نشان می‌دهد.

هلن بئاتریکس پاتر (زاده ۲۸ ژوئیه ۱۸۶۶ - درگذشته دسامبر ۱۹۴۳م.)، تصویرگر و نویسنده کودکان و پژوهشگر علوم طبیعی، اهل انگلستان بود. او ۲۳ عنوان کتاب نوشته که پرآوازه‌ترین آن‌ها «قصه پیتر خرگوشه» است.

بئاتریکس پاتر، در خانواده‌ای ثروتمند بزرگ شد و در کودکی بسیار تنها و منزوی زندگی کرد. او علاقه ویژه‌ای به طبیعت داشت و مکان‌های طبیعی منبع الهام او بودند. بررسي‌هاي پاتر درباره‌ي قارچ‌ها و جلبک‌ها باعث شد در انگلستان به او در جايگاه يک پژوهشگر قارچ‌شناس، احترام گذاشته شود. پاتر سی سال پایان عمرش را در ناحیه لِیک دستریکت در شمال غربی انگلستان گذراند و به کشاورزی، حمایت از حفظ محیط زیست و همکاری با بنیاد ملی حفظ میراث تاریخی و زیبایی طبیعی پرداخت.

بئاتریکس پاتر در ۷۷ سالگی درگذشت. کتاب‌های او هم‌چنان پرفروش‌اند و داستان‌هایش در آهنگ، فیلم، باله و انیمیشن بازنویسی می‌شود. براساس زندگی بئاتریکس پاتر فیلم سينمايي نیز ساخته شده است.

کتاب «یک خرگوش بد زورگو» یکی از ۲۳ عنوان کتابی است که بئاتریکس پاتر نوشته است. کتاب‌های دیگر این نویسنده که به فارسی ترجمه شده‌اند عبارت است از: «قصه‌ی پیتر خرگوشه»، «قصه‌ی دو موش ناقلا»، «دوشیزه ماپت»، «بنجامین خرگوشه»، «ناتکین سنجابه»، «قصه‌ی تامی پیشی»، «خانم تیگی چشمکی» و «آقای جِرِمی ماهیگير» است.

مجموعه‌ی لطیفه‌های سر و ته (قلقک)

«غول قوطی ماکارونی» از یک قوطی معمولی ماکارونی بیرون می‌آید. آرماند در کارخانه تولید ماکارونی مسئول کنترل کیفیت است و از یکی از همین قوطی‌ها یک غول زرد ماکارونی بیرون می‌آید.

در اولین صفحه در سه قاب تصویر، سه‌ مرحله‌ی تولید مواد و تهیه این قوطی‌های ماکارونی را می‌بینیم. در صفحه‌ی دوم باز سه قاب تصویر دیگر در یک صفحه و در تصویر پایانی صفحه‌ی دوم، آرماند به ما معرفی می‌شود. باز هم همین قاب تصویرها در صفحه‌های بعدی تا برسیم به خانه‌ی آرماند که گرسنه است و یکی از قوطی‌های ماکارونی را باز می‌کند. این قاب‌های پی در پی تصویر به ما چه می‌گویند؟ غولی که از قوطی بیرون آمده می‌تواند دو آرزو را برآورده کند و پیشنهادهای جالبی به آرماند می‌دهد از زندگی ابدی، تا سفر به فضا، یک قصر، یک زیردریایی و ماشین مسابقه. اما فکر می‌کنید آرزوی آرماند چیست؟ آرماند یک چمنزار می‌خواهد و برای آروزی دوم‌اش یک غذای مفصل مانند پادشان گذشته. در این میز غذا، هیچ خوراک کنسروی‌ای نمی‌بینید. ماجرا این‌جا تمام نمی‌شود. همه چیز خوب پیش می‌رود تا این‌که غول می‌خواهد برگردد توی قوطی اما نمی‌تواند و مجبور می‌شود بیرون بماند. حالا نوبت آرماند است که یک آروزی او را برآورده کند. فکر می‌کنید غول چه می‌خواهد؟ غول یک رودخانه خنک می‌خواهد که پاهای‌اش را توی‌اش بگذارد. همان آبی که در چمنزار آرماند است.

کتاب «غول قوطی ماکارونی» از آرامشی می‌گوید که زندگی مدرن و صنعتی از ما گرفته است. از چمنزار و غذای شاهانه‌ای که هیچ خوراک صنعتی‌ای در آن نیست. آرزوهای دو شخصیت این کتاب همه در واقعیت هم دست‌یافتنی هستند اما در دنیای مدرنی که این دو اسیرش شده‌اند برای‌شان دور از ذهن به نظر می‌رسد. این گذشته است که آرماند دوباره آروزی‌اش می‌کند و یک غول مدرن این‌بار برآورده‌اش می‌کند و گذشته را برمی‌گرداند. آرماند سفر به آینده و رفتن به فضا و زندگی ابدی نمی‌خواهد، آرماند آروزی چمنزاری با گل و پروانه و گوسفند و درخت دارد.. آن‌چه در این کتاب درون این کنسروها رفته است، ماکارونی نیست، زندگی است و قاب‌های تصویر در صفحه‌های کتاب این فشار را نشان می‌دهند دریک زندگی صنعتی.

«غول قوطی ماکارونی» یک کتاب تصویری زیبا و عمیق است.

آیا باید به بیمارستان بروم؟

رفتن به بیمارستان و بستری شدن برای پدرو مادرها بسیار ناراحت‌کننده و برای کودکان ترسناک است. اگر به کودک‌تان اجازه دهید احساساتش را بروز دهد و هر سوالی را که دارد مطرح کند، این تجربه را برایش به خاطره‌ای مثبت تبدیل خواهید کرد. بهتر است کودک را برای بیمارستان رفتن و اتفاقات پیش رو آماده کنید.

کتاب «آیا باید به بیمارستان بروم» بیشتر بر روی احساساتی تاکید دارد که کودک در بیمارستان تجربه می‌کند.

هر کاری که لازم است برای فرزندتان انجام شود، با زبانی ساده و با آرامش برایش توضیح دهید. اما اطلاعات نادرست ندهید و دروغ نگویید.

این کتاب با این هدف ترجمه شده است که والدین و اطرافیان کودک بتوانند با خواندن آن برای کودکان، راه ارتباط و صحبت پیرامون نگرانی‌ها و ترس‌های آنان را برای‌شان باز کنند و درباره‌اش صحبت کنند.

کتاب «آیا باید به بیمارستان بروم» به کودکان کمک می‌کند تا متوجه شوند وقتی که به شدت مریض می‌شوند، بهترین راه بستری شدن در بیمارستان است. کودکان خردسال می‌آموزند که در بیمارستان می‌توانند دوست پیدا کنند، افراد بسیاری به دیدن‌شان می‌آیند و تحت مراقبت کامل پزشکان و پرستاران قرار می‌گیرند.

اطلاعات بسیار ارزشمند کتاب «آیا باید به بیمارستان بروم» تعامل بین والدین، مربیان و کودکان را در زمینه‌های فردی، اجتماعی و هیجانی بهبود می‌بخشد.

گزیده‌هایی از کتاب

«مریض بودن اصلا خوب نیست. وقتی حالت خوب نیست پدر و مادرت چکار می‌کنند تا بهتر بشوی؟

می‌توانی بگویی که مردم به چه دلایلی به بیمارستان می‌روند؟

آیا تو هم تا حالا به بیمارستان رفته‌ای؟

درباره بیمارستان رفتن چه احساسی داری؟ و چه سوال‌هایی برایت پیش آمده؟

هیچکس بیمارستان رفتن را دوست ندارد. اما گاهی لازم است این کار انجام شود.»

کرم (مجموعه‌ کتاب موجودات حال به هم زن)

کتاب «ماشین‌سواری»، مانند بیشتر داستان‌های فیلی و فیگی روی موضوع دوستی و روابط دوستانه تأکید دارد و با قصه‌ای جدید قصد دارد اهمیت آن را به مخاطب کودک خود یادآوری کند.

کتاب «ماشین‌سواری»، با پیشنهاد هیجان‌انگیز فیلی آغاز می‌شود. در صفحه عنوان کتاب تصویر فیلی و فیگی را می‌بینیم که کنار هم دراز کشیده و خیالبافی می‌کنند. هنوز داستان شروع نشده با کمی دقت در تصویر می‌فهمیم که هر دو آن‌ها یک رویا را در سردارند: ماشین سواری و ماجراجویی. با این پیش‌زمینه ذهنی وقتی فیلی به فیگی می‌گوید: «من یک فکر خیلی خوب دارم.» مخاطب میتواند حدس بزند که او از فیلی میخواهد که با هم به گردش بروند. فیلی جواب مستقیمی به درخواست فیگی نمیدهد اما خوشحالیاش را در تصویر می‌بینیم و وقتی هر دو با هم شروع به خواندن آواز می‌کنند مطمئن می‌شویم که فیلی هم از این پیشنهاد خوشش آمده است.

اولین چالش داستان وقتی پیش می‌آید که فیلی می‌گوید برای به گردش رفتن به نقشه و برنامه احتیاج دارند. فیگی بالا می‌پرد و می‌گوید نقشه دارد و می‌دود تا آن را بیاورد. در صفحه بعد فیلی فکر می‌کند اگر هوا آفتابی باشد، عینک لازم دارند. فیگی باز هم بالا می‌پرد و می‌گوید عینک هم دارد و برای آوردن عینک از صفحه خارج می‌شود. فیلی این بار یاد روزهای بارانی می‌افتد و می‌گوید برای گردش رفتن چتر هم می‌خواهند. خوشبختانه فیگی چتر هم دارد. فیلی وقتی به وسایلی نگاه می‌کند، که برای گردش روی هم جمع کرده‌اند، یادش می‌افتد که کیف و چمدان هم لازم دارند. فیگی با یک عالم چمدان برمی‌گردد و فیلی تازه به یاد می‌آورد که برای بردن این همه ساک به ماشین احتیاج دارند اما فیگی ماشین ندارد. حتی اگر متن داستان را هم نخوانیم از روی تصاویر می‌توانیم به غصه و ناراحتی فیلی و فیگی پی ببریم. آن‌ها در میان انبوه وسایل‌شان گیج و غمگین گیر افتاده‌اند. فیلی می‌پرسد حالا باید چه کار کنیم؟ و فیگی با جوابی که می‌دهد باعث می‌شود تمام غصه‌ها را فراموش کنند و دوباره خوشحالی را در کنار هم تجربه کنند. فیگی از فیلی می‌خواهد دزد دریایی بازی کنند و فیلی می‌پذیرد و می‌گوید وقتی دوستی مثل فیگی دارد دیگر به برنامه احتیاجی ندارد.

کتاب «ماشین‌سواری» با چنین پایان‌بندی‌ای یک بار دیگر نشان می‌دهد که وقتی دوستی واقعی در کنارت داشته باشی دیگر هیچ چیز قدرت این را نخواهد داشت که تو را غمگین کند.

نویسنده برای این که بتواند ذهن و حواس مخاطب را در مسیر داستان به خود جلب کند از ترفند تکرار استفاده می‌کند. کودک تکرار را دوست دارد و از آن لذت می‌برد. در این کتاب چه در متن داستان و چه در تصویرها به کرات تکرار را می‌بینیم! هر بار که فیگی یکی از وسایل مورد نیاز سفر را می‌آورد آن دو با هم یک شعر را تکرار می‌کنند و در تصویرها هم رفت و آمد پیاپی فیگی در گوشه صفحه به شکلی تکرار شده که گویی واقعا از کتاب خارج شده و در صفحه بعد با وسیله مورد نظر برگشته است.

کتاب «ماشین‌سواری» به فهرست افتخار جایزه تيودور سیوس گیزل ۲۰۱۳ راه یافته و برای کودکان چهار سال به بالا مناسب است.

از دیگر کتاب‌های این مجموعه می‌توان به کتاب‌های «ما تو کتابیم»، «روی سرت پرنده نشسته»، «ما حرف نداریم»، «خوشحال شدی؟»، «غافلگیربازی» و «من قورباغه‌ام تو چی؟» نام برد.

کرم (مجموعه‌ کتاب موجودات حال به هم زن)

کتاب «کرم» دومین جلد از مجموعه کتاب «موجودات حال به‌هم‌زن» کتابی طنز برای آشنایی کودکان با کرم‌هاست. کتاب‌های مجموعه کتاب «موجودات حال به‌هم‌زن» ترکیبی از دیالوگ‌های طنزآلود و مطالب علمی است. دومین جلد این مجموعه، نویسنده به سراغ کرم‌ها، به ویژه کرم خاکی رفته است. در هر صفحه تصاویر بامزه با دیالوگ‌هایی که از زبان عنکبوت نوشته شده است ترکیب شده‌اند.

جملات با اندازه‌ی فونت متفاوت و تنوع رنگ نیز به جذابیت کتاب کمک کرده‌اند. در کتاب به این سرفصل‌ها پرداخته شده است: طبقه‌بندی تاکسونومیک کرم‌ها، انواع کرم‌ها، محل زندگی انواع کرم‌ها، کرم‌های انگل، آناتومی کرم‌ها، تاریخچه‌ی حضور کرم‌ها روی کره‌ی زمین، ویژگی‌های ریخت‌شناسی و فیزیولوژیک آن‌ها، تولیدمثل در کرم‌ها و نقش کرم‌ها در طبیعت. «الیس گراول» نویسنده‌ی کانادایی کتاب‌های کودک و نوجوان است که تا کنون بیش از ۳۰ عنوان کتاب منتشر کرده است. کتاب‌های او به بیش از ۱۲ زبان دنیا ترجمه شده‌اند.

گراول از کودکی علاقه‌ی زیادی به جانوران، به‌خصوص جانوران حال به‌هم‌زن داشته است. او در مجموعه کتاب «موجودات حال به‌هم‌زن» جانوران نه چندان دلچسب را تبدیل به جانورانی بامزه کرده است. هر کدام از جانوران شخصیتی خاص خود دارند و اطلاعات علمی به جای آن‌که با زبانی خشک و رسمی مطرح شود به شکلی طنزآلود به مخاطب ارائه می‌شود. از مجموعه کتاب «موجودات حال به هم زن» ۶ عنوان دیگر نیز ترجمه و منتشر شده است: «مگس»، «موش فاضلاب»، «حلزون بی‌صدف»، «شپش»، «عنکبوت» و «وزغ». کتاب «کرم» برای بلندخوانی مناسب است.

کاربردها و فعالیت ها

۱. پوستر بسازید. - همراه کودکان پوستری درباره‌ی کرم خاکی و نقش آن در طبیعت بسازید. - پوستری درباره‌ی چرخه‌ی زندگی کرم خاکی بسازید. - پوستری درباره‌ی توصیه‌های بهداشتی برای مبتلا نشدن به کرم انگل بسازید. ۲. آزمایش کنید. با این آزمایش می‌توانید تاثیر حضور کرم خاکی بر رشد گیاهان را بررسی کنید. ۴ گلدان یک شکل و اندازه در نظر بگیرید و به میزان مساوی خاک مشابه در آن‌ها بریزید. سپس ۲ دانه‌ی لوبیا یا کوجه گیلاسی در هر گلدان بکارید. در خاک ۲ گلدان کرم خاکی بگذارید (هر گلدان ۲ یا ۳ کرم خاکی) و ۲ گلدان را بدون کرم خاکی بگذارید. از گلدان‌ها مراقبت کنید، در نور مناسب مشابه بگذارید و هر بار به اندازه‌ی مساوی آب بدهید (دقت کنید شرایط رشد هر ۴ گلدان یکسان باشد). آیا رشد گیاهان در گلدان‌هایی که کرم خاکی دارند با گلدان‌های بدون کرم خاکی مشابه است؟ ۳. زباله‌های تر را کمپوست (پوسال) کنید. برای آشنا شدن با چگونگی تولید ورمی کمپوست (پوسال کرمی) در خانه یا مدرسه، بیشتر بخوانید.

مراقبت از کره‌ی زمین: تغذیه و زندگی سبز (مجموعه کتاب انرژی برای آینده)

کتاب «برای بوآ چی آوردی؟» داستان بامزه و شیرین یک بچه بوآست که که با هدایایی که دوستانش برای تولدش می‌آورند می‌فهمد دوستانش چندان به ویژگی‌های او توجه نمی‌کنند.

روز تولد بچه بوآ است و او امیدوار است بهترین جشن تولد عمرش باشد. بوآ دوستانش را برای تولدش دعوت کرده است. دوستانش کم‌کم با هدایایی که برایش تهیه کرده‌اند از راه می‌رسند و او را ناامید می‌کنند. اورانگوتان با یک پیانوی بزرگ می‌آید بدون این‌که توجه کرده باشد بوآ که انگشت ندارد! میمون با یک عینک آفتابی می‌آید که به درد بوآی بدون گوش و بینی نمی‌خورد. پلنگ با دستکش می‌آید، آن هم برای بوآیی که اصلا دست ندارد. تنبل برای بوآی بی‌مو برس مو می‌آورد و مورچه‌خوار برای بوآی بدون پا، یک توپ فوتبال! بوآ خیلی غمگین می‌شود و به آخرین هدیه‌اش که چندان قیافه و بو‌ی خوشایندی ندارد و سوسک سرگین غلتان آن را آورده روی خوش نشان نمی‌دهد. غافل از این‌که گاهی یک هدیه‌ی به نظر ناخوشایند تبدیل به بهترین هدیه می‌شود. داخل گلوله‌ی سرگین دانه‌ی یک درخت بود. دانه جوانه می‌زند و رشد می‌کند و تبدیل به خانه‌ای مناسب برای بوآ می‌شود.

«جین ویلیس» تاکنون بیش از هشتاد نوشته شامل داستان کودک، رمان و فیلمنامه نوشته است. کتاب‌های کودکان ویلیس جوایز متعددی دریافت کرده‌اند. «بچه باتلاق» یکی از کتاب‌های شناخته شده‌ی او در ایران است.

«تونی راس» نویسنده و تصویرگر پر کاری است. او تاکنون بیش از ۱۰۰ کتاب نوشته است و بیش از ۲۰۰۰ کتاب تصویرگری کرده است. به گفته‌ی منتقدان، همکاری راس و ویلیس همیشه منجر به خلق کتاب‌هایی فوق‌العاده شده است. «قول بچه قورباغه» یکی از کتاب‌های شناخته شده‌ی ویلیس و راس در ایران است.

ترجمه‌ی کتاب روان است، اما در ترجمه‌ی نام یکی از جانوران بی‌دقتی شده است و نام «پلنگ» به اشتباه «یوزپلنگ» ترجمه شده است.

کاربردها و فعالیت ها

۱- گفتگو کنید

پس از بلندخوانی کتاب، با سوالاتی از این دست یک گفتگوی گروهی شکل دهید:

بچه بوآ از کادو تولدهایی که دریافت می‌کرد خوشحال بود؟ چرا؟

دوستان بچه بوآ اگر می‌خواستند برای او هدیه‌هایی بیاورند که خوشحالش کنند، چه باید می‌کردند؟ به چه چیزهایی باید توجه می‌کردند؟

آیا تابه‌حال هدیه‌ای دریافت کرده‌اید که آن را دوست داشته باشید؟ چرا دوستش داشتید؟ آیا تابه‌حال هدیه‌ای دریافت کرده‌اید که شما را ناراحت کند؟ چرا دوستش نداشتید؟

تابه‌حال برای دوستانتان هدیه برده‌اید؟ برای انتخاب هدیه به چه نکاتی توجه کرده‌اید؟

به نظر شما یک هدیه‌ی خوب چه‌جور هدیه‌ای است؟

۲- هدیه به جانوران

از کودکان بخواهید جانور مورد علاقه‌شان را از میان جانوران کتاب انتخاب کنند و تصور کنند به مهمانی تولدش می‌روند. برای او چه هدیه‌ای تدارک می‌بینند؟ آن را بکشند. درباره‌ی دلایل انتخاب هدیه توسط هر کودک با کودکان گفتگو کنید.

۳- جانوران را بیشتر بشناسیم

در کتاب از جانوران مختلفی نام برده شده است. همراه کودکان درباره‌ی هر کدام پژوهش کنید و یک پوستر یا یک کتاب درباره‌ی آن‌ها بسازید.

۴- نمایش بازی کنید

نقش‌ها را میان کودکان تقسیم کنید و همراه کودکان وسایل صحنه‌ی نمایش را آماده کنید. می‌توانید ماسک هر جانور (تصویر جانور که روی یک چوب نصب شده است) را بسازید. برای اجرای نمایش لازم است خودتان تعدادی دیالوگ به متن اضافه کنید. می‌توانید دیالوگ‌ها را خودتان بنویسید و در اختیار کودکان قرار دهید یا اگر کودکان در اجرای نمایش با تجربه هستند حین تمرین دیالوگ‌ها را در بیاورید تا داستان به خوبی برای مخاطب روایت شود. بعد از تمرین و آماده شدن گروه، از کودکان دیگر یا از والدین دعوت کنید تا به تماشای نمایش بنشینند.

مگس (مجموعه‌ کتاب موجودات حال به هم زن)